 (13)_1727965004.gif)
झापा: बिर्तामोड नगरपालिकास्थित कृषिथोक बजार अस्तव्यस्त रुपमा चलिरहेको छ । कृषि मन्त्रालय मातहत सञ्चालित बजारमा नियमन गर्ने निकायको अभाव छ । बजार कर्मचारीको भरमा सञ्चालन हुँदै आएको छ ।
०५३ सालमा स्थापना भएको बजार करिब चार बिघा क्षेत्रफलमा फैलिएको छ । उक्त बजार भारतीय तथा पूर्वी पहाडी क्षेत्रका तरकारी किसानको प्रमुख थोक बजार हो । बजार ५ वर्षयता नेतृत्व विहीन छ । बजारको उद्देश्यअनुसार समिति गठन हुन सकेको छैन । बजार सञ्चालनका लागि व्यापारी, किसान, नगरपालिका, कृषि ज्ञान केन्द्रलगायतका पदाधिकारी रहेको बजार व्यवस्थापन समिति गठन गर्नुपनेर् नियम छ । तर, ५ वर्षअघि तत्कालिन अध्यक्ष मोहन शिवाकोटीको निधन भएपछि नयाँ समिति चयन हुन सकेको छैन ।
बजारमा रहेका गोदाम घरहरु जीर्ण बन्दै गएका छन् । दैनिक निस्किने फोहोरमैलाको उचित व्यवस्थापन छैन । वर्षातको समयमा पानीको निकास नहुँदा उपभोक्ता बजारमा गएर किनमेल गर्न सक्ने अवस्था हुँदैन । कृषि थोक बजार भनिएपनि बजार परिसरभित्र कृषि बाहेकका पसलहरु थपिने क्रम बढ्दो छ । कृषि थोक बजारभित्रका सटरहरु बजार दरभन्दा ५ सय गुण कम दाममा मासिक भाडामा लगाइएका छन् ।
‘कृषि थोक बजारको अस्तव्यस्तताबारे भनेर साध्य छैन’ बजार सुरुवातदेखिका उपभोक्ता सुरेन राजवंशीले भने, ‘स्थापनाको अढाई दशक पुग्न लागिसक्यो । सुधार हुन्छ कि भन्ने आशा कहिल्यै पूरा भएन ।’ उनले बजारको भविष्यबारे चिन्ता भएपनि गुनासो गनेर् ठाउ“ नभएको बताए । संघीय सरकारले खटाउने एक जना सुब्बा सरहको कर्मचारीको भरमा दैनिक करोडौँको कारोबार हुने कृषि थोक बजारको सही सञ्चालन हुन नसक्ने दाबी गरे ।
कृषि थोक बजारभित्र रहेको कार्यालयका अनुसार बजारमा ३ सय २८ वटा पसल छन् । बजारलाई पाँच सेक्टरमा विभाजन गरिएको छ । बजारमा फलफूलका ३२, तेलहनदलहनका १९, माछा मासुका ६०, खुद्रा सब्जीका १२०, थोक विक्रेता ८६ र अन्य विविध ११ वटा पसल रहेको व्यवस्थापक सीताराम नेपालले जानकारी दिए । उनले बजारबाट वार्षिक ६० लाख रुपैयाँ आम्दानी हुने गरेको बताए । तर, बजार सञ्चालनका लागि वार्षिक कति बजेट खर्च हुन्छ भन्ने बारे यकिन जानकारी नभएको उनले बताए ।
कृषि थोक बजारभित्र भुईमा बसेर पसल गनेर्हरुबाट दैनिक तथा बुधबार लाग्ने साप्ताहिक हाटबाट बट्टी उठाइन्छ । तरकारी लिएर आउने गाडीबाट दैनिक प्रवेश शुल्क उठाइन्छ । भुईमा पसल गनेर् स्टलहरुसँग मासिक ३ सय ५० देखि एक हजार एक सय ५० रुपैयासम्म तथा सटरका व्यापारीहरुबाट एक हजार ८० देखि एक हजार ६ सय ६५ रुपैया“सम्म मासिक भाडा उठाउने गरेको कार्यालयका बजार निरीक्षक काशीनाथ अधिकारीले जानकारी दिए ।
बिर्तामोड नगरपालिकाका मेयर ध्रुव सिवाकोटीले कृषि थोक बजारको सञ्चालन अधिकार स्थानीय तहलाई दिनुपनेर् माग गरे । उनले बिर्तामोड पूर्वकै प्रमुख व्यापारीक केन्द्र भएकाले नगरभित्र सञ्चालित कृषि थोक बजारको सञ्चालन प्रद्धति पनि मजबुद हुन जरुरी रहेको तर्क गरे । उनले बजार पुरै अस्तव्यस्त रुपमा चलिरहेकाले अहिलेकै अवस्थामा छाडे समग्र बिर्तामोडकै व्यापारमा असर पनेर् जिकीर गरे ।
