वर्जु ताल पर्यटकीय केन्द्र बन्नेमा स्थानीयको आशा

सुनसरी: पूर्वकै सवैभन्दा ठूलो सुनसरीको वर्जुगाँउपालिका स्थित वर्जुतालमा आइतबार प्रधानमन्त्रीसहित भिभिआइपीको लर्को लाग्यो । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले आइतबार तालको अवलोकन मात्र गरेनन्, संरक्षणमा चासो पनि देखाए ।

वर्जुमा भएको आमसभामा जेठ १५ गते वजेट आउनुभन्दा अघिनै त्यो तालको संरक्षण र विकासका लागि गुरुयोजना निर्माण गर्ने प्रतिवद्धता जनाए । वर्जु ताल संरक्षण समितिका अध्यक्ष वालिङ चौधरीले अव वर्जुताल पर्यटकीय स्थल वन्नेमा विश्वस्त रहेको बताए । क्रमागत रुपमा होइन चाडैनै तालले नयाँ रुप लिने उनको विश्वास छ ।

प्रधानमन्त्री ओलीले विराटनगर देखि वर्जुसम्मको वाटोको स्तरउन्नती गर्ने समेत बताए । वर्जु तालको उचित संरक्षण हुने सके यो ठाँउ प्रदेश नम्वर १ कै एउटा उत्कृष्ठ गन्तब्य वन्न सक्ने नेकपा नेतृ भगवति चौधरीको वुझाई छ । ओझेलमा परेको तालको संरक्षण भएपछि त्यहाँका जनताको प्रतिब्यक्ति आय तीन गुणा वढने चौधरीको विश्वास छ ।

सो स्थानमा प्रदेश नम्वर १ कै ठूलो सभाहल,विशेष औद्योगिक करिडर र कृषि अनुसन्धान केन्द्र वनाउन नेतृ चौधरीको प्रस्ताव छ । वर्जु ताल त्यो क्षेत्रका जनताको मुटु भएकाले वर्जु तालको संरक्षण र विकास हुन सके सो क्षेत्रका जनताको अनुहारमा मुस्कान आउने स्थानीय सरक्षण समिति अध्यक्ष वालिङ चौधरीले वताइन् ।

बर्जुमा ११४ प्रजातिका चरा, १४ प्रजातिका शंखेकिरा

विराटनगर देखि १० किलोमिटर पश्चिम र सुनसरी सदरमुकाम इनरुवादेखि १५ किलोमिटरको दुरीमा १सय ६० विगाह क्षेत्रफलमा फैलिएको विशाल ताल नै वर्जु ताल हो । वर्जु तालमा १सय १४ प्रजातीका चराचुरुङगी पाइन्छन । ती मध्ये ४२ प्रतिशत दुर्लभ चराहरु हुन ।

वर्जुतालमा साइवेरिया लगायतका विभिन्न देशहरुवाट चराहरु आउने गर्छन । सो तालको संरक्षणको प्रयास सुरु हुनु अघि देखिनै अंग्रजहरु त्यहाँ चरा हेर्न आउने गरेका थिए । वर्जु ताल जैविक विविधताका दृश्टिले अत्यन्तै महत्वपूर्ण ठाँउ हो । जहाँ १४ प्रजातीका शँखेकिरा पाइन्छन । विभिन्न प्रजातीका रंगीविरङत्यहाँ घडियाल गोही समेत पाल्न सकिने अध्यनले देखाएको छ ।

पौराणिक महत्वको ताल

महाभारतकालमा पाण्डवहरु वनवास भएका वेला विराटराजाको दरवार आएका थिए । त्यो वेला उनीहरु घुम्दै फिर्दै एउटा ठूलो ताल छेउछाउ पुगे । तिर्खाएपछि पानी खान ताल पुग्दा युधिष्ठिरलाई यक्षले आफना प्रश्नको जवाफ दिएपछि मात्र पानी खान पाइने वताएको ठाँउ त्यहि वर्जु ताल रहेको वताइन्छ । महाभारतकालमा पाण्डवको घुमफिर गर्ने ठाँउका रुपमा चित्रित सो ठाँउ विराटराजाको गाइचरन क्षेत्र हो । थारु वाहुल्य सो क्षेत्रका आसपासका वस्तिहरुमा थारु जातीय साँस्कृतिक ग्रामको विकास गरेर वर्जु आउने पर्यटकहरुलाई त्यहाँ राख्न सकिने सकिन्छ ।

संरक्षणको प्रयास

जलाशय सुकेर चरन क्षेत्र बनेको ताल केही वर्ष अघि सम्म ओझेलमा थियो । २०७३ सालमा ३ करोड ६३ लाखको लागतमा नेपाली सेनाले सरसफाई र मर्मत गरेपछि तालको चर्चा चल्न थाल्यो ।स्थानीयवासीले ताल व्यवस्थापन समिति वनाए । तालको बीचभागमा मन्दिर निर्माण गरिएको छ । नौका विहारका लागि डुंगा राखिएका छन् । त्यहाँ वनभोज खान आउने पनि वढन थालेका छन । छेउमा चाइल्ड पार्क वन्दै छ ।

तस्वीर सौजन्यः कुलप्रसाद लिम्बु