‘यो दसैँमा त थाइल्याण्ड तिर जानुपर्छ होला यार !’ एक मित्रले अनायसै चिया गफमा यसो भने । मैले हुन्छ, भन्ने भावमा मौन रहरै मुन्टो हल्लाएँ मात्र । तर, सोचेँ मैले त नेपालका ठाउँ नै घुमेको छैन, कसरी विदेश घुम्ने ? अथवा भनौ आफ्नै गाउँ, ठाउँमा रहेको पवित्रस्थल घुमेको छैन कसरी विदेश घुम्ने ? पछि मैले सानो स्वर निकालेर ती साथीलाई भने,‘पहिला नेपाल घुमि सकौँ, अनि विदेश घुमौँला न !’

नेपाल सरकारले नेपाल भ्रमण बर्ष २०२० अभियान सञ्चालन गरिरहेको अवस्था छ । हामीहरु भने चिया पसलमा बसेर एउटा सेल्फी लिन्छौ,ँ र अघि नै फेसबुकमा लेख्न भ्याइसकेका हुन्छौँ,‘जय पर्यटन ।’ नेपाल सरकारले २०२० मा कम्तिमा पनि २० लाख पर्यटक भित्र्याउने लक्ष्य लिएको छ । यो सुखद् कुरा हो । यसलाई सबैले आ–आफ्नो ठाउँबाट प्रचार गर्नुपर्छ, सहयोग गर्नुपर्छ । त्यो कुरामा दुईमत छैन । तर, हामीहरु आफ्नै ठाउँको प्रचार नगरेकय कारण चुकिरहेका छौँ । आफ्नै ठाउँमा रोजगारीको अवस्था श्रृजना गर्न सक्छौँ, त्यसकय लागि हामीले हाम्रो प्रकृति, संस्कृति बेच्न सक्नुपर्छ ।

नेपालका हरेक कुना कन्दरामा प्राकृतिक सौन्दर्यता छ । यहाँको प्राकृतिक सौन्दर्य, सांस्कृतिक सम्पदालाई दीर्घकालीनरुपमा स्थापित र व्यवस्थित गर्न सकेमा पर्यटन प्रर्वद्धन गर्न सकिन्छ । पाँच तारे होटलमा बसेर बिदेशी ब्राण्डका रक्सी, रेड लेवल र ब्लु लेबल पिउदैमा मात्र पर्यटन होइन । हाम्रो गाउँको होम स्टे र प्रकृति बेच्दै तीनपाने खाने हो भने त्यो पनि पर्यटन प्रर्वद्धन नै । थाइल्याण्ड, बैँकक, क्यालिफोर्निया, अष्ट्रेलिया, जापान, चीनकोरिया र युएसएको भिसालगाएर त्यहाँ जान्छौँ र ठूलो समुद्रमा बसेर सेल्फी लिन्छौ । विदेशमा घुमेर विदेशी रक्सी खाएर कसरी हुन्छ नेपालको पर्यटन प्रर्वद्धन ?

विदेश घुम्नु अगाडि नेपालका ताल, झरनामा गएर एक डुबुल्की लगाऔं, अनि फेसबुकमा गर्वका साथ लेखौँ ‘जय पर्यटन ।’ नेपालमा ठूला–ठूला झरनाहरु छन् । जो प्रचार अभावका कारण पछाडि परिरहेका छन् । ओझेलमा छन् । नेपालका झरना घुमिसकौँ अनि घुमौला न विदेश । नेपालका नदीलाई हामीले एक फन्को लगाऔँ । पर्यटन प्रर्वद्धनको लागि आन्तरिक पर्यटककै महत्वपूर्ण हात हुन्छ । पर्यटन प्रर्वद्धनमा सहयोग पुग्छ ।

नेपालको प्राकृतिक सम्पदाको अवलोकन गरौं, सके लेख लेखौं, नसके फेसबुकमा स्टाटस हालौं । यसले पनि पर्यटन प्रर्वद्धनमा सहयोग पुग्छ । विदेश घुम्नु भन्दा अगाडि नेपालका ठाउँहरु घुमेर यहाँको सकारात्मक प्रचार गयौं भने विदेशी पर्यटकहरुलाई तपाई हामीले पनि नेपालमा आकर्षित गर्न सकिन्छ । नेपाल साह्रै सुन्दर छ । हामीले सकारात्मक प्रचार मात्र गर्न नसकेकय हौं । यहाँको देउडा, मारुनी, धान नाँच, हुर्रा नाच होस् वा साकेला नाच । यसलाई पनि पर्यटनको आकर्षण बनाउन सकिन्छ ।

नेपालकै होचो केचनाकवलदेखि तिलिचो ताल बेच्न सक्नुपर्छ । विदेशी पर्यटकलाई आकर्षित गर्न चितवनको सौराहा होस् वा सुनसरीको कोशीटप्पु बन्यजन्तु आरक्ष । यहाँ जंगल सफारी गर्नुको आनन्द पर्यटकले लिन सक्नेछन् । सफारी गर्दा लोपोन्मुख गैँडा, बाघ तथा अन्य जंगली वन्यजन्तु हेर्दा पर्यटकको मन लोभिनेछ । बंजी जम्प गर्दाको अनुभूति र हाइकिङ गर्दै प्राकृतिक सौन्दर्यतामा हराउनुको अनन्द बेग्लै । प्याराग्लाइडिङ गर्दै हावासँग खुल्ला आकाशमा लुकामारी खेल्नु । ¥याफ्टिङ गर्दै नदीसँग साउती मार्दाको अनुभूति । नेपालमात्र यस्तो देश हो, जहाँ विश्वको सबैभन्दा धेरै चरा र पुतली पाइन्छ । यसको प्रचार गर्न सकेमा पनि पर्यटन प्रर्वद्धनमा टेवा पुग्छ । त्यसैले नेपाल भ्रमण बर्ष २०२० लाई सफल बनाउँन सबै लाग्नुपर्छ । हामी सबैले प्रयास गरे मात्र सम्भव छ ।

हामीसँग भएको मौलिक परम्परा, कला, सस्ंकृति, जातजाति, भाषा, धर्मको प्रचार गर्न पनि जरुरी छ । हाम्रो धार्मिक, ऐतिहासिक, साँस्कृतिक सम्पदाहरुको प्रचार गर्न सकेमा यसले पर्यटन मार्फत आर्थिक विकासमा महत्वपूर्ण योगदान पुरयाउन सक्छ । हामीले पहिला हाम्रो धर्म, संस्कृति, परम्परा, प्राकृतिक सौन्दर्य बेच्न नसकिरहेको अवस्थामा हामी नेपाललाई स्वीजरल्याण्ड बनाउने सपना कसरी पुरा गर्न सक्छौं ? अन्त्यमा, फेरी भन्न मन लागेको छ, ‘पहिला नेपाल घुमिसकौं, अनि विदेश !’ ‘जय पर्यटन ।’
(लेखक रेग्मी इटहरीमा बसेर पत्रकारिता गर्छन् ।)