खोटाङ : संसारमै जलस्रोतको दोस्रो धनि देश भनिएपनि नेपालमा पानीको हाहाकार यथावत नै छ । खानेपानीको लागिमात्र होइन घर बनाउन समेत मानिसले पानी किन्नुपर्ने खबर सुन्दा अचम्म लाग्नसक्छ । पूर्वी पहाडी जिल्लामा पानी अभाव खपिनसक्नुको छ ।

अझ धार्मिक पर्यटकीय नगरी हलेशीमा खानेपानीको यतिसम्म चरम अभाव छ कि त्यहाँ सञ्चालित होटलहरुमा पानीको अभावले गर्दा होटलनै बन्द गर्नुपर्ने अवस्था सृजना भएको छ । स्थानीय होटल व्यवसायी सरोज गिरी पानीकै अभावले धेरै पटक आफुले होटल बन्द गरेको बताउँछन् । लाखौं लगानी गरेर होटल खोलियो अब डुब्ने निश्चित जस्तै भयो भन्दै उनी निराशा प्रकट गर्छन ।

खोटाङको हलेसी तुवाचुङ नगरपालिकाका कात्तिके, अर्खौले, राजापानीका अधिकांश गाउँमा पानीको अभाव छ । यहाँका प्राय सबैजसो घरहरुमा आकासे पानी संकलन गर्ने गरिएको छ । यहाँ दुधकोशी, सुनकोसीलगायतका नदीबाट ट्यांकरमा ल्याएको पानी किन्नु पर्ने अवस्था छ । हलेसीका स्थानीय नारायण श्रेष्ठ आफुले अहिलेसम्म करिब ५० हजार रुपैयाको त पानी नै किनिसकेको भन्दै जलश्रोतको दोश्रो धनि देशमा बस्न पाएकोमा गर्व लागिरहेको भन्दै ब्यङ्गय गर्छन ।

kakakul halesi 2

अझ २०७२ सालको विनाशकारी भूकम्प पछि त झन् यहाँ पानीको मुहाननै सुकेको छ । कहिले १ रुपैया त कहिले डेढ रुपैया अनि कहिले २ रुपैया प्रतिलिटर पानी किन्नुपर्ने बाध्यता छ यहाँ । हुन त पानी किन्नुपर्ने बाध्यता अन्त पनि छ । तर यहाँ त पैसा तिरेर पानी किन्छु भन्दापनि पाईदैन भन्छन् हलेसीकै डेकिन्द्र राई ।
खोटाङको हलेसी तुवाचुङ नगरपालिकाको ११ वडा मध्ये १० वटा वडामा सुनकोशी र दुधकोशी घुमेको छ, तर यहि पानी अभाव छ । खानेपानीकोनै ठूलो अभाव छ । हलेसी तुवाचुङ नगरपालिकाका ७ वटा वडा त सुख्खा क्षेत्र नै घोषणा भएका छन् । विद्यालय जान थाप्लोमा पुस्तक बोकेको झोला भिरेको देखिनुपर्नेमा यहाका बालबालिकाको थाप्लोमा नाम्लो हुन्छ ।

kakakul haleshi 4

खोटाङ जिल्लामा रहेको हलेसी महादेबको गुफामा पुग्ने भक्तजनले त झन् समस्या यतिसम्म भोग्नुपर्छ कि भनि साध्यैपनि छैन । शौचालय जान त पानीकै अभाव छ त्याहा पुगेर नुहाउन त निक्कै टाढाको बिषय हो भन्छन् स्थानीय व्यवसायी रुपेन्द्र राई । यस्तो समस्या आजदेखिको हैन यहाँ तर अहिलेसम्म केहि उपाय नलागेपछि अब चाडै नै सुनकोशी र दुधकोशीको पानी गाउँसम्म ल्याउन पहल भईरहेको हलेसी सूचना केन्द्रका कर्मचारी शयन्द्र राईले बताए ।

जलश्रोतमा ब्राजिल पछिको दोश्रो धनि देश भनेर चिनिने हाम्रो देशका नागरिकको यस्तो चित्कार राज्यले कहिले सुन्ला ? अनि कहिलेसम्म यहाँका नागरिकले काकाकुलको जस्तो नियती भोग्नुपर्ने हो ? यो प्रश्न सरोकारवालालाई सोध्यो भनेपनि अनुत्तरित नै छ ।