इटहरी  : सामान्यताः अन्य समयमा विभिन्न कार्यक्रममा गएर भाषणमा व्यस्त रहने नेता तथा अगुवाहरु बिहीबार भने १२ घण्टा सम्म मौन बसे । इटहरी २ र ३ मा पर्ने पर्यटकीय स्थल तालतलैयामा बिहीबार नेता तथा यहाँका सामाजिक अगुवाहरु मौन ब्रत बसेका हुन् ।

पूर्व कृषि राज्यमन्त्री रामकुमारी चौधरी बिहानैदेखि मुखमा माक्स लगाएर घरी पत्रिका पढ्दै त घरी कापीमा केही कोर्दै दिनभर मौन रहिन् । उनी मात्र हैन यहाँ आउने सयौँको संख्यामा रहेका सहभागीहरु मौन रहे । अन्य समयमा भाषण गर्ने र जतिखेरै व्यस्त रहने चौधरी मात्र नभएर अन्य उपस्थित मानिसहरु मौन रहे । पूर्वमन्त्री रामकुमार सुब्बा, सगरमाथा आरोही तथा नेकपाका नेता मदन चुडाँल, शिव डाँगी, कवि बद्री भिखारी, गजलकार जीवी गजल लगायत पनि मौन रहे । कारण थियो विश्व जलबायु परिवर्तनका लागी सन्देश दिन ।

mauna-sandesh-2
इटहरीको सङ्गीत चौकबाट तालतलैया सम्म विहानको समयमा पैदल यात्रा गरी मौन ब्रत सुरु गरिएको कार्यक्रमका संयोजक सुरेश कार्कीले जानकारी दिए । २०६६ मङ्सिर १९ गते तत्कालिन प्रधानमन्त्री माधव कुमार नेपाल नेतृत्वको सरकारले ५२४२ मिटरको उचाई कालापत्थरमा २० मिनेट बैठक बसेको थियो । विश्वको सबैभन्दा अग्लो स्थानमा मन्त्रीपरिषद् बैठक गरेर नेपालले २०६६ मङ्सिर २२ देखि पुस ३ सम्म डेनमार्कको राजधानी कोपनहेगनमा हुने विश्व जलवायु सम्मेलन अगाडि विश्वको ध्यान केन्द्रीत गरेको थियो ।
अभियानका अगुवा कार्कीले मौन रहेर पनि सन्देश दिन सकिने उल्लेख गरे । उनले भने, ‘विश्वलाई जलबायु परिवर्तन सम्बन्धी सचेतना गराउनका लागि १२ घण्टा सम्म नबोलेरै यो कार्यक्रम आयोजना गरिएको हो ।’ तालतलैयामा रहेको ढुंगाको मूर्ती नजिकै उक्त मौन ब्रत बसिएको थियो ।

यस्तो थियो १० बर्ष अगाडि बसेको मन्त्रीपरिषद् बैठकको निर्णय
१. जलवायु परिवर्तनले हिमालय क्षेत्रमा पारेको असरको बारेमा विश्व समुदायको ध्यान खिच्न दक्षिण एसियाली लगायत विश्वका विभिन्न मुलुकहरुसँगै काम गर्ने प्रतिवद्धता ।
२. हिमालय क्षेत्रमा जलवायु परिवर्तनको असर र यसका गम्भिर असर कम गर्ने बारेमा स्थानिय तथा राष्ट्रिय स्तरमा आम सचेतनाका अभियानहरु संचालन गर्ने ।
३. जलवायु परिवर्तनका नकारात्मक असरका बारेमा सम्बोधन गर्ने, पुर्व सचेतना कार्यक्रम ल्याउने र जलवायु परिवर्तनसँग जुध्न आवश्यक दक्षता अभिबृद्धि गर्ने ।
४. हिमालयन पारिस्थितिक प्रणालीलाइ जोगाउन नेपालको संरक्षित क्षेत्रलाइ २० प्रतिशतबाट बढाएर २५ प्रतिशत पुर्याउने र जंगल क्षेत्र ४० प्रतिशत कायम गर्ने ।
५. जलवायु परिवर्तनले नेपालको जलश्रोत, कृषि, जैविक विविधता, जंगल र मानविय जिवनमा पारेका असरलाई सम्बोधन गर्न विश्व समुदायको सहयोग लिने । विकसित   देशहरुले जलवायु परिवर्तन कोषको लागी १.५ प्रतिशत योगदान गर्ने प्रस्तावलाइ अनुमोदन गर्ने ।
६. हरित उर्जाको विकास गर्दै कार्वन उत्सर्जन कम गर्न सकिने विश्वासका साथ विकसित र छिमेकि देशहरुलाइ हरित उर्जाको उचित र आधुनिक लगानी र वितरणको लागी   ध्यानाकर्षण गर्ने ।
७. गरिब देशहरुकोलागी सर्वसुलभ र लाभदायक हुने खालको र नेपालले पुर्ण फाइदा लिन सक्ने खालको हरित विकास संयन्त्रको संसोधन गर्न पहलकदमी लिने ।
८. मानविय कारणले भएको जलवायु परिवर्तनको दुःखद असरबाट बच्ने र वायुमण्डलको हरितगृह ग्याँसको मात्रा ३५० पिपिएममा कायम गर्न तथा औद्योगिक क्रान्ति   अगाडिकै १.५ डिग्रि सेन्टीग्रेटममा पृथ्वीको तामक्रम कायम गर्न आवाज उठाउने ।
९. जलवायु परिवर्तनको कारणले हिमालयन क्षेत्रमा हिँउ तथा हिमनदि पग्लिएको बारेमा अत्यन्तै कम खोज तथा अनुसन्धान भएकाले यस बारेमा आवश्यक ज्ञान बढाउनको   लागी पहलकदमी लिने ।
१०. हरितगृह ग्याँस तथा अन्य क्रियाकलापहरुको कारणले हिमाली पारिस्थितिक प्रणालीमा असर परेको बारेमा हरितगृह ग्याँस उत्सर्जन कम गर्नको लागी आग्रह गर्ने ।         हरितगृह ग्याँस उत्पादन गर्ने विकसित देशहरुबाट गरिव देश तथा नागरिकहरुलाइ क्षतिपुर्तिको लागी सबैको ध्यानाकर्षण गराउने ।